Vào ngày lễ Giáng sinh, Thẩm Ám đưa Bạch Lê trở về thành phố Hồ Đồng một chuyến.Mấy tháng nay anh luôn sống cùng Bạch Lê rất ít khi về nhà, thỉnh thoảng quay lại lấy đồ, nhưng cũng rất vội, cũng chưa bao giờ quay về ở lại đó.Phòng ở quá lâu không được dọn dẹp, khi bước vào cửa đã nồng nặc mùi tro bụi, Thẩm Ám mở cửa sổ ra để thông gió, rồi bật điều hoà lên sau đó mới bước vào phòng để chuẩn bị dọn dẹp.Bạch Lê xem album ảnh trong phòng ông nội, vài tấm ảnh hồi nhỏ của Thẩm Ám đều được ông nội giữ gìn cẩn thận, ảnh anh đọc sách, ảnh anh đi thi, bao gồm cả ảnh chụp khi vào đại học.Lúc đó Thẩm Ám vẫn còn ngây ngô, Bạch Lê nhìn không chớp mắt, khóe môi bất giác nhếch lên.Mấy ngày nay, ban ngày cô làm việc ở văn phòng phòng khám, buổi tối lại cùng Thẩm Ám trở về, thỉnh thoảng Thẩm Ám đưa cô đi tập thể dục, để cô ngồi đó xem anh đánh cầu lông.Thực ra mỗi lần đi đến đây cô luôn run lên vì hồi hộp, nhưng khi ánh mắt rơi vào người Thẩm Ám, những căng thẳng và sợ hãi đó sẽ tan biến đi rất nhiều, cô cố gắng che chắn mọi thứ xung quanh mình, chỉ nhìn chăm chú vào Thẩm Ám trên sân.Kết quả đổi lại là sau khi Thẩm Ám về đến nhà, anh đã đè cô vào tường rồi cắm vào, vừa làm cô một cách mãnh liệt, vừa cố ý hỏi tại sao cô lại nhìn anh như thế cả tối.“Cái đó được chụp khi anh tốt nghiệp.” Thẩm Ám thay bộ quần áo cũ, trên tay đeo găng tay, chân đi ủng chống nước và trong tay cầm cây lau nhà.Anh bước vào, lấy một cuốn album ảnh khác trên giường của ông nội ra, đưa cho Bạch Lê, “Trong đây có rất nhiều ảnh.”Nó được chụp bằng điện thoại di động, chủ yếu là ảnh của ông nội, còn có ảnh tự chụp của Thẩm Ám và ông nội.Không thể nghi ngờ gì nữa, tất cả đều do chính Thẩm Ám chụp.Cụ ông trong ảnh đang đeo kính viễn thị, mỉm cười nhìn vào máy ảnh, những nếp nhăn trên khuôn mặt ông trông rất đôn hậu, ông hơi khom người, mặc một chiếc áo len màu xám và cầm một cuốn sách trong tay.Qua những bức ảnh này, Bạch Lê dường như đã nhìn thấy quá khứ của Thẩm Ám 29 năm trước, anh và ông nội sống nương tựa lẫn nhau, làm bạn với nhau và cùng nhau vượt qua những ngày tháng khó khăn nhất, khi lật đến bức ảnh cuối cùng thời gian giống như dừng lại ở đây.Trang cuối cùng là bức ảnh đen trắng của ông nội.Đó là di ảnh* của ông.*Di ảnh:(Trang trọng) ảnh (lúc còn sống) của người chết còn để lại.Thẩm Ám lặng lẽ hút thuốc ngoài ban công, dựa lưng vào lan can, ánh mắt bình tĩnh rơi vào mấy chậu hoa trước mặt, lúc còn sống ông nội rất thích trồng hoa, khi ông đi để lại cho Thẩm Ám những chậu hoa đều chết cóng vào mùa đông, Thẩm Ám lại lại mua tiếp, nhưng mỗi năm có vài chậu sẽ chết cóng.Năm nay trời không có tuyết rơi, những bông hoa này đã cảm nhận được sự lạnh lẽo, tất cả lá cây héo úa cả đi, không còn chút sức sống nào.Anh dụi tắt điếu thuốc, vào nhà thấy Bạch Lê đang lau khung ảnh và album, những album ảnh cô xem xong thì được phân loại cho vào hộp, quần áo trong ngăn tủ ông nội cũng được cô gấp lại.Thẩm Ám dựa vào khung cửa nhìn cô, hốc mắt cô có hơi ửng đỏ, có thể nhìn ra cô vừa khóc, anh bước tới, nâng cằm cô lên, nhỏ giọng hỏi: “Sao lại khóc rồi?”Bạch Lê cắn môi, đưa mắt nhìn chiếc bàn, trên đó có một cuốn sổ do ông nội viết tay, trên đó ghi lại những lần bị bệnh của Thẩm Ám.Số lần bị bệnh của Thẩm Ám không nhiều lắm, đa phần đều do những vết thương khi ở bên ngoài, anh lén uống thuốc xong rồi về phòng ngủ tiếp, có lẽ buổi tối ông nội đã dậy đi vào phòng đắp chăn cho anh, trong sổ còn viết phải làm cái gì cho Thẩm Ám ăn, bù đắp cho anh.Lật giở một trang, phía trên còn chưa viết xong, chỉ để lại nửa câu: 【Buổi tối muốn mua bò】Không biết đã xảy ra chuyện gì, tờ này còn chưa viết xong, còn những trang phía sau không viết gì nữa.Bạch Lê biết, sau ngày đó có lẽ ông nội đã không còn nữa, đoạn viết tay cuối cùng ông để lại trên đời này là muốn mua thịt bò cho Thẩm Ám ăn.
